YAZMAK İSTEDİĞİM MİMLER

Müziğin bende yeri vardır.

Müzik öyle bir şeydir ki, onu yakalayan eller (gerçek müzisyenler,sanatçılar) ondan ne renk tonları, ne kifayetler çıkarırlar, ne ilmekler atar, ipekler dokurlar! Çok azdırlar ama bunlar,çok az…(Öyle olması belki daha iyi. Her şeyin sahtesi olduğu gibi benim canımın içi müziğin de sahteleri var artık, müzisyen adını hak etmeyen ellerden çıkan. Onları es geçmelidir.)


“Müzik damağıma” uyan çok ve çeşitli müzikler vardır ama genelleme yaparım yine de. Ki düşünelim bir, radyoda sadece TRT var (kasetin ne olduğunu bile bilmiyoruz,bilsek de harçlığımız almaya yetmez ayriyetenJ) ve “Solistlerden Nihavend Makamında Şarkılar” dinliyorsunuz,ardından “Beethoven,Listz,Bisette”, sonra Beraber ve Solo Türküler, akşam da “Hafif Batı Müziği” yahut "Türkçe Sözlü Hafif Müzik"… İşte öyle ortaya karışık bir müzik menüsü. Bunun belki tek kötü  yanı hiç birinin mütehassısı olamıyorsunuz. Misal bir şarkı çaldığında nihavend mi,hüzzam mı olduğunu söyleyebilmek isterdim.J 

Gelelim sadede, “sevdiğimiz şarkılar ve onların bizdeki anıları ve/ veya uyandırdığı hisler” konulu  bu mimi, bana gönderilmemişse de yazmak isteyişimin nedeni hep yapmak istediğim ama asla başaramadığım bir yazı konusu olması. Yine de deneyeceğim. J

1.Türkü Geninin  Dominantlığı*

Türkü genleri uçları açık olarak dolaşır.

Her bünyede, ha bugün, ya yarın,ha üzünçte, ha sevinçte… boştaki ucunu bulup sarılacaktır. İşte o zaman bünyenin düzeni tamamlanmış olacaktır.

Ama hangisini saymalı? Üstelik  bir tür hikâye sözümüz de var mim’e, değil mi?

Sarı gelin, radyoda duyduğunda annemin ince sesiyle eşlik ettiği türkülerden… Sanırım ilk kez ortaokul yıllarımda dinleyip etkilenmiştim. Mey’in sesini çok yakıştırırım bu hüzünlü türküye. Hikâyesini çok sonraları dinlemiştim:Kavuşamayan bir çiftin sonu kötü biten hikâyesi üzerine yakılmış. Nakaratında geçen “Nenen ölsün sarı gelin” kısmını ilk duyduğumda çocuk aklıma çok ters gelmişti. Nene, aşıklar arasındaki kara kediymiş  diye düşünmüştüm.J (Yavuz Bingöl söylesin ama.)

Dağlar kışımış, yolcum üşümüş…diye bir türkümüz var ya hani… (Arif Sağ ya da  Mustafa Özarslan  yorumları tercih edilir) Ben çocukken annem ağlayarak dinlediği için şimdi bile çoğu zaman gözlerim dolarak dinlediğim türküdür kendileri. Önceleri susar anlatmazdı sorunca. Biz büyüyünce anlatmıştır, gidip de dönmeyen yolcularını,ailesinin,ailemizin;savaşlarda,gurbetlerde… Ülkenin ta bir ucundaki hastanede kaldığı haberinden başka bir daha haber alınamayan bir babanın,büyükbabanın insanın içine işleyen burkuntusu…Dedem böyle öksüzken,annem de öksüz kalmış küçücükken… Ömür Dediğin'de 100 yaşındaki Eskişehirli Eşe Güneş ninem de erkenden kaybettiği ana-babasını gözyaşıyla yad etmiyor muydu? Nasıl bir acıysa bu, o yaşında, evladı, torunu yanı başındayken bile unutturmuyor kendini…

Çanakkale içinde aynalı çarşı, her dinleyişte, kendimi dar bir siperin içinde, kötü yaralanmış bir genç olarak bulduğum, mart ayı müzik derslerinde flütle çalageldiğimiz, bir tarihi ve savaşın insanlık dışılığını en güzel anlatan türkülerden biri… “Çanakkale içinde bir uzun çarşı, kimimiz nişanlı,kimimiz evli,gençliğim eyvah…” “ Çanakkale içinde vurdular beni,ölmeden  mezara koydular beni,of, gençliğim eyvah”...

Selda Bağcan’dan,“Yürüyorum dikenlerin üstünde” yi, Aşık Kaplani’nin bu  deyişini dinlerken, doğru bildiği kendi yolunda yürüyüp  sonra da rahmetli Hoca Nasreddin gibi ardını dönüp baktığında yapayalnız kalmışım gibi, ihanete uğramışım gibi  içim bulanır:

“Karanlık bir gece, yol görünmüyor

Yürüyorum dikenlerin üstünde

Kara çalı bana aman vermiyor

Yürüyorum dikenlerin üstünde

Yaralıyam,üstünde yaralıyam…

Güneş erken doğup şavkı atmıyor

Gökteki bulutu söküp atmıyor

Ay karardı güneş ışık tutmuyor

Yürüyorum dikenlerim üstünde

Yaralıyam…

Yavaş yavaş ilerlerken Kaplani

Benim ile yola çıkanlar hani

Geri dönsem taşa tutar el beni…

Bir de benim o sakin,sessiz babamın içinde bir yerleri, pek de uzak olmayan bir geçmişte açık etmiş bir türkü var ki yazmasam olmaz: Mehmet Seske “Göl başına vardım” türküsünü söyler, babamın, çok gençken sevip de alamadığı ilk aşkını, bu türkünün hüznünde sakladığını  annem ifşa eder. Ben de  zaten sevdiğim türküyü  bu saf anıya hürmeten bir tuhaf duygu eklenerek dinlerim… Gerçekten de bir çocuğa (ki bu kazık kadar ben oluyorum) anne- babasının birbirlerinden başka gençlik aşkları olamazmış gibi geliyor. Tuhaf buluyor, bir zamanlar onların da sevip aşık olabileceğini, aşk acısı çekebileceklerini …

Bu yeni bir keşif: Güler Duman’dan Islanmış kirpiklerin…

“Her doğan bebek umut

Ağlatma elinden tut

Kin nefretten habersiz, sevgi kitabını okut” diyen türkü sevilmez mi …

Buraya kadar baktım da pek bir hüzünlü türküler seçmişim.

Ama Karadeniz horonları arşivimi buraya aktarma şansım yok J Yine de siz K. Koyuncu’dan bir Koçari dinleyiniz :)

*S.Faik'in Orhan Veli röportajında dediği gibi: "Anadolu çocuğuyuz nidelim, yapamıyoruz biz Breton,Tzara ve Michaux ile." Orhan Veli de aynı hikaye-röportajda şöyle der zaten: "En çok isimsiz şairleri severim.  Daha ziyade adı bilinmeyen halk şairlerini. Mesela türküleri çıkaranları."