BAŞKANIN ÖLDÜRÜLDÜĞÜ GÜN

Kitabın adı: Başkanın Öldürüldüğü Gün

Yazarı: Necip Mahfuz (1911-2006)

Çeviren: İlknur Özdemir

Yayınevi: Kırmızı Kedi

Basım yılı: 2010

İlk yayın yılı: 1985

Necip Mahfuz’un ilk okuduğum eseri Ara Sokak (Sukak-ı Midak : Midak Sokağı) idi. Güzel bir romandı. (Onu tekrar okuyup burada da yazmayı düşünüyorum.)

Kısa,yalın ama kendini okutan bir roman Başkanın Öldürüldüğü Gün. Tıpkı ilk okuduğum kitabında olduğu gibi burada da Mısır halkına-diline ait şeyleri görmek ilginçti en azından.

Romandaki öldürülen başkan 1981’de suikastte ölen Enver Sedat. Çevirmen girişte bu konu ve zaman dilimi hakkında özet bilgiler vermiş. Son günlerde de meşhur Arap Baharı sebebiyle Mısır gündemimize düşmüş olsa da Mısır yakın tarihi ve halkı,edebiyatı hakkında bilgili olduğum söylenemez. Diktatörlükle yönetilen ve İsrail’e destek veren bir Arap ülkesi olarak tanımlı kalmıştır hafızamda. Şimdi ise olayları izleme konumundayız…

Kitabın konusunu özetleyelim:

Elvan ve Randa, çocukluk arkadaşı olup nişanlanmış iki orta halli Mısır genci. Ülke Enver Sedat’ın “kapitalist” politikaları sebebiyle ekonomik ve ahlaki olarak zor- değişik günler geçirmekte. İki genç aynı şirkette çalışıyorlar ve evlenebilmek için belli bir birikime ihtiyaçları var. Bir dönem portresi diyebiliriz eser için.

İçe dönük,sessiz,karamsar ve kendine-geleceğe güvensiz bir erkek karakter çiziyor Mahfuz, Elvan ile.

Randa, son ana kadar sabretmeyi seçse de aklı ile duyguları sonunda karşı karşıya geliyor diyebiliriz.

Roman üç karakter tarafından anlatılan bölümler halinde yazılmış: Elvan, Randa ve Elvan’ın dedesi Muhteşim Seyid. Dede, vadesinin dolmasını bekleyen, hayatta her şeyden tatmış, sevabıyla günahıyla geçirdiği hayatı benimsemiş, kendini ibadete vermiş emekli bir öğretmen. Dede karakteri aracılığıyla da Sedat öncesi dönemden tablolar görüyoruz. Muhteşim Seyid,Elvan için üzülüyor ve ona destek olmaya çalışıyor.

Dede ve Elvan’ın ilişkileri de bu noktada sadece dertleşmeye dayanıyor gibi geldi bana; bir yol gösterme olsaymış belki Elvan kendini güçlü hissedebilirmiş :) 

Şaka bir tarafa okumak zaman kaybı olmaz.